08/04/20 at 00:34
Του : Χριστού Ιακωβου Γεωπολιτικός Αναλυτής
ΚΟΡΩΝΟΙΟΣ ΚΑΙ Η ΚΙΝΑ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
Ο θεωρητικός θεμελιωτής του σύγχρονου κράτους και της εμπειρικής επιστήμης της πολιτικής και ένας εκ των εισηγητών του πολιτικού ορθολογισμού, Άγγλος διανοητής Τόμας Χομπς (1588 – 1679), ανέλυσε στο κλασικό του έργο «Λεβιάθαν» ότι η φυσική κατάσταση του ανθρώπου δεν είναι η ειρηνική συνύπαρξη όλων και η ακώλυτη κάλυψη των αναγκών του αλλά ο γενικευμένος πόλεμος όλων εναντίον όλων για την απόκτηση των περιορισμένων φυσικών πόρων και την ικανοποίηση των ενστικτωδών.
Κατά τον Χομπς, η κατάσταση αυτή αίρεται από τη δημιουργία του κράτους, το οποίο είναι η δημιουργική επινόηση της ορθολογικής ανθρώπινης δραστηριότητας. Με άλλα λόγια το κράτος αποσκοπεί στην έλλογη οργάνωση των κοινωνικών σχέσεων και της πολιτικής κυριαρχίας, καθώς και στη διαρκή αναδιάταξη των πολιτικών του λειτουργιών, προκειμένου να επιτελείται η κατά το δυνατόν αποτελεσματικότερη αναπροσαρμογή της κοινωνίας στις διαρκώς μεταβαλλόμενες εξωγενείς συνθήκες.
Η πανδημία του κορωνοϊού θέτει σε σκληρή δοκιμασία τις αντοχές των κρατών, των διεθνών οργανισμών και των επιχειρηματικών κολοσσών, θέτοντας επιτακτικώς σε αμφισβήτηση πολλά εκ των οποίων θεωρούσαμε μέχρι προ τινός όχι μόνο δεδομένα αλλά και αδιαπραγμάτευτα. Ο λόγος είναι απλός. Πρόκειται για μία ασύμμετρη απειλή που κανένας δεν περίμενε. Μέχρι προσφάτως, οι εικόνες που βλέπουμε να εκτυλίσσονται σήμερα, αφορούσαν σενάρια σε χολλιγουντιανές ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Ακόμη και κράτη όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, τα οποία αρχικώς επέδειξαν αλαζονική ολιγωρία έναντι της υγειονομικής απειλής, αναγκάζονται υπό το κράτους του πανικού να λάβουν σκληρά μέτρα.
Από τη στιγμή που ο κορονοϊός έγινε διεθνής, αποκτώντας τα χαρακτηριστικά της πανδημίας, η υγειονομική κρίση πλέον ενδημεί σε πολλά μέρη του πλανήτη με τα χαρακτηριστικά της συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας, της κάθετηςς μείωση του διεθνούς τουρισμού, της μείωσης βιομηχανικής παραγωγής, της κατάρρευσης της ζήτησης, της απώλειας θέσεων εργασίας κ.ά. Επιπλέον η κρίση έχει επηρεάσει και τις σχέσεις των χωρών μεταξύ τους, όπως το κλείσιμο των συνόρων και την διακοπή της ανθρωπίνης διασυνοριακής μετακίνησης.
Η τρέχουσα κρίση αποτελεί την τρίτη πρόκληση, μετά τα τρομοκρατικά κτυπήματα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 και την οικονομική κρίση του 2008 – 09, που δοκιμάζει το μεταψυχροπολεμικό σύστημα στις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Σήμερα, η οικονομική δραστηριότητα συρρικνούται απότομα και με πιο γρήγορους ρυθμούς από το 2008, με το μεγαλύτερο μέρος κυρίως του ανεπτυγμένου κόσμου να επιστρέφει σε τροχιά ύφεσης.
Η εξέλιξη της κρίσης, αποδεικνύει ότι όταν η Κίνα έχει προβλήματα αυτά γίνονται και προβλήματα του πλανήτη. Μία χώρα με το τεράστιο δημογραφικό εκτόπισμα, είναι σήμερα η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, μετά από εκείνη των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες καλπάζει με ραγδαία ανάπτυξη πλησίον του 10% ετησίως, έχει εξελιχθεί σε κύρια πηγή εφοδιασμού ολοκλήρου του πλανήτη και ταυτοχρόνως η χώρα που απορροφά το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας ενεργειακής παραγωγής και των πρώτων υλών. Αυτό σημαίνει ότι και αν ακόμη η υγειονομική κρίση είχε περιοριστεί εντός της γεωγραφικής επικράτειας της Κίνας, οι επιπτώσεις θα ήταν αναποφεύκτως πλανητικές.
Κατά τη γνώμη μου η Κίνα δεν θα επιλέξει, ως αντίδραση προς την κρίση, να ακολουθήσει πορεία απομονωτισμού (έστω και βραχυπρόθεσμου) ή αναστολής της κινεζικής υπερεξάπλωσης. Κατ’ επέκταση δεν θα ανατραπούν και οι πολυπολικές ισορροπίες διεθνώς, κάτι που θα ευνοούσε τις ΗΠΑ. Η κρίση όμως έχει καταδείξει τους διάφορους τρόπους μέσω των οποίων μπορεί η Κίνα να επηρεάσει τις διεθνείς εξελίξεις.
Comments